Krystyna Marszałek-Młyńczyk (1930-2007)

 

Urodziła się 9 kwietnia 1930 roku w Białymstoku. Po ukończeniu tam szkoły średniej, podjęła w 1950 roku studia na Wydziale Humanistycznym Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Studia zakończyła w 1955 roku obroną pracy magisterskiej na temat „Kobiety w powieściach Juliusza i Edmunda Goncourtów” i została magistrem filologii romańskiej. Po ukończeniu studiów rozpoczęła pracę dziennikarską. W latach 1955–1968, współpracując z „Życiem Białostockim”, „Życiem Warszawy” i „Gazetą Białostocką”, zajmowała się krytyką teatralną, publicystyką społeczno-kulturalną, historią i kulturą Podlasia. Dzięki tym zainteresowaniom została współzałożycielką białostockiego miesięcznika społeczno-kulturalnego „Kontrasty”, i w latach 1968–1974 jego redaktorem naczelnym.

 

Jej zainteresowania problemami społecznymi znalazły odzwierciedlenie także w działalności politycznej. W 1959 roku została członkiem Stronnictwa Demokratycznego (SD), w latach 1965-1973 i 1976-1981 była członkiem Centralnego Komitetu SD, w latach 1976-1981 sekretarzem i członkiem Prezydium CK SD, a od 1973 do 1976 roku sekretarzem Komitetu Wojewódzkiego SD w Białymstoku. Z ramienia swojej partii kandydowała do Sejmu i w latach 1965–1985 była posłem na Sejm od IV do VIII kadencji. W Sejmie pracowała jako członek Sejmowej Komisji Pracy i Spraw Socjalnych, Komisji Kultury i Sztuki oraz Komisji Spraw Zagranicznych, a w VIII kadencji Sejmu została przewodnicząca Komisji Kultury i Sztuki. 2 kwietnia 1980 została mianowana członkiem Rady Państwa, w której zasiadała do 23 marca 1983, pracując w tym czasie w komisjach: rad narodowych, ratyfikacyjnej i odznaczeń państwowych. Przez dwa lata, od 1984 do1986 roku była radcą kulturalnym polskiej Ambasady i dyrektorem Instytutu Polskiego w Paryżu, a ostatnie lata zawodowej aktywności (1986–1990) spędziła na stanowisku podsekretarza stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki.

 

Emerytura, na którą przeszła w 1991 roku, nie spowodowała wycofania się Krystyny Marszałek-Młyńczyk z życia społecznego. Od 1990 roku była prezydentem Rady Fundacji Pamięci Ofiar Obozu Zagłady Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu, a od 1994 – redaktorem naczelnym pisma „Pro Memoria” wydawanego dwa razy do roku, w wersji polskiej i angielskiej, przez Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu oraz Fundację Pamięci Ofiar Obozu Zagłady Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu. Działała także aktywnie w wielu innych, polskich i zagranicznych, organizacjach społecznych. Była między innymi członkiem Association de L’Ordre des Palmes Academiques, Stowarzyszenia Kultury Europejskiej (SEC), Stowarzyszenia Parlamentarzystów Polskich i Towarzystwa Miłośników Ciechanowca, współpracowała z Fundacją Młodego Kina i Federacją Związków Zawodowych Pracowników Kultury i Sztuki.

 

Związki Krystyny Marszałek-Młyńczyk z Ciechanowcem datują się od lat 60, kiedy to została członkiem Towarzystwa Miłośników Ciechanowca, nawiązała współpracę z powstającym wtedy Muzeum Rolnictwa i zainteresowała się postacią księdza Krzysztofa Kluka. Jej rola ambasadora i promotorki Ciechanowca została doceniona przez społeczeństwo, w roku 1972 otrzymała tytuł Honorowego Obywatela Ciechanowca.

 

Krystyna Marszałek-Młyńczyk drukowała książki i artykuły pod swoim pełnym nazwiskiem, jako Krystyna Marszałek lub pod pseudonimem Maryna Kryńska. Wśród napisanych przez nią książek znalazła się biografia malarza Mirosława Jana Mireckiego ps. Mirem - „Paryski sen o sławie”(2005), autobiografia „Czas odległy a jednak bliski” (2006), a także książki o ks. K. Kluku - „A Polska śpi na pośmiewisko mądrej Europy”(1992) i „Rady i przesłania księdza Krzysztofa Kluka” (2004). Została odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Kawalerskim i Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski oraz francuskim medalem Chevalier de L’Ordre des Palmes Academiques (1989).

 

Krystyna Marszałek-Młyńczyk zmarła 22 grudnia 2007 roku w Warszawie, pochowana została w swoim rodzinnym Białymstoku.